Soldov (dzisiejsze Działdowo) otrzymało prawa miejskie w 1344 roku. Pierwszy kościół wzniesiono jeszcze w XIV wieku ale uległ całkowitemu zniszczeniu. W pierwszej połowie XV wieku wybudowano nowy kościół, przy którym była i szkoła. Różne koleje przechodził kościół w XVI i XVII wieku, m.in. parokrotnie tracił dach w wyniku huraganowych wiatrów. Działdowo zostało zniszczone 24 stycznia 1657 roku przez polskie wojska hetmana Stefana Czarnieckiego i pułkownika Gabriela Wojniłłowicza . W 1706 roku połowę miasta strawił wielki pożar. Jeszcze większe straty przyniósł kolejny pożar w 1733 roku, kiedy to kościół uległ całkowitemu zniszczeniu. Po tym pożarze na zlecenie króla Fryderyka Wilhelma I kościół odbudował budowniczy M. Landmann. Podczas wojny siedmioletniej w latach 1756–1763 Działdowo zostało zniszczone przez wojska rosyjskie. Kolejny pożar miasta w dniu 11 lipca 1794 roku doszczętnie zniszczył również kościół. Nowo odbudowany w latach 1796–1797 kościół zmienił swój wygląd. Zmieniona została konstrukcja ścian i wieży, którą obniżono o dwie kondygnacje, dobudowano boczne kruchty. Kolejna przebudowa kościoła miała miejsce w 1856 roku w trakcie przeprowadzanego remontu przez przedsiębiorcę budowlanego Appolta. Prawdopodobnie wówczas wydłużono kościół, zmieniła się również artykulacja ścian. Kolejny remont odbył się w latach 1872–1873. Dotyczył on przede wszystkim wieży, którą przy okazji podwyższono o jedną kondygnację i zmieniono jej hełm. W takim stanie po kilku jeszcze drobnych remontach, kościół dotrwał do wybuchu I wojny światowej. 28 sierpnia 1914 roku w wyniku ostrzału przez artylerię niemiecką ulokowanego na wieży rosyjskiego posterunku obserwacyjnego, kościół wraz z wieloma okolicznymi budynkami został zniszczony. Odbudowano go w latach 1927–1930 prawdopodobnie wg projektu inż. Wieżyńskiego z 1921 roku. Po odbudowie kościół uzyskał charakter neobarokowy. Ponownie uległa zmianie wysokość wieży jak również wieńczący ją hełm, przebudowano zwieńczenie elewacji wschodniej, nie odrestaurowano krucht bocznych, dobudowano nową zakrystię przy wieży, co związane było ze zmianą artykulacji wnętrza kościoła. Ołtarz umieszczony został w części zachodniej, a nie jak uprzednio w części wschodniej kościoła. Uroczyste poświęcenie odbudowanego kościoła odbyło się 30 listopada 1930 roku. Jako kościół ewangelicki przetrwał do 1972 roku .
W latach 20. XX wieku do działdowskiej parafii należało 6970 ewangelików. Do czasu odbudowania zniszczonego w 1914 roku kościoła nabożeństwa odbywały się w kaplicy zamku krzyżackiego. W Działdowie była także parafia reformowana. Urząd duchownego reformowanego zniesiono w 1837, a parafię w 1913 roku . W pierwszej połowie XX wieku duchownymi byli: Ernst Hermann Barczewski (1889–1936), Johannes Walach (1937–1945) i jako drugi – Ernst Büchler (1899–1915). Warto pamiętać, że obok kościoła była szkoła ewangelicka, funkcjonująca w XIX i początkach XX wieku. Po przejęciu Działdowszczyzny przez Państwo Polskie w 1920 roku, budynek szkolny od 1921 roku przejęty został przez nowo powstałe Państwowe Seminarium Nauczycielskie, a nauka w nim rozpoczęła się 1 października 1921 roku. Rozpoczęło ją 33 uczniów. Szkoła funkcjonowała w latach 1921–1936. Po II wojnie światowej budynek plebanii ewangelickiej został zajęty na ośrodek zdrowia i przedszkole. Dziś ta dawna plebania ewangelicka jest katolicką. Warto także pamiętać, że przez krótki okres w Działdowie urzędował superintendent, to znaczy, że była tu siedziba diecezji działdowskiej. W 1916 roku należały do tej diecezji następujące parafie: Białuty, Burkat, Działdowo, Koszelewy, Kozłowo, Narzym, Płośnica, Sarnowo, Sławka Wielka, Szczupliny, Uzdowo. W 1920 roku w wyniku zmian terytorialnych wprowadzonych na mocy traktatu wersalskiego nastąpiła likwidacja prowincji kościelnej Prusy Zachodnie. Przyłączone do Polski parafie zostały podporządkowane konsystorzowi w Poznaniu. Parafie diecezji działdowskiej za wyjątkiem Kozłowa, Sławki Wielkiej, Sarnowa zostały przyłączone do diecezji brodnickiej tworząc diecezję Brodnica-Działdowo.
Przy ul. Jagiełły jest budynek, który w okresie międzywojennym stał się własnością Zrzeszenia Ewangelików Polaków w Warszawie. W budynku tym z inicjatywy E. Sukertowej-Biedrawiny 17 lipca 1927 roku otwarto Muzeum Mazurskie. Obecnie jest to plebania ewangelicka. Od 1972 roku do czasu zbudowania nowego kościoła nabożeństwa w Działdowie odbywały się w kaplicy w tym dawnym budynku Zrzeszenia Ewangelików Polaków. Już 1973 roku czyniono starania, aby wybudować przy ul. Jagiełły kaplicę na ok. 100 osób . W Działdowie było wówczas około 170 wiernych . Plany te nie zostały jednak zrealizowane. W 2005 roku zgromadzenie parafialne podjęło uchwałę o budowie kościoła. Parafia z powodu nieprzychylności władz miasta nie uzyskała możliwości na powiększenie działki, dlatego niewielki kościół mógł być budowany tylko na terenie przylegającym do plebanii przy ul. Jagiełły 28. Pod koniec czerwca 2007 roku po uzyskaniu wymaganych zezwoleń rozpoczęły się prace budowlane. Tego samego roku, w Wigilię Narodzenia Pańskiego w niewykończonym jeszcze kościele odbyło się pierwsze nabożeństwo. 7 czerwca 2008 roku został poświęcony nowo wybudowany Kościół Zbawiciela. Powstał wg projektu architektów Roberta i Grażyny Futerhendler z Karpacza. Krzyż, ołtarz, ambonę i witraże wykonał z artystycznego szkła Tomasz Urbanowicz z Wrocławia.
Pierwszym po II wojnie światowej ewangelickim duchownym był ks. Ewald Lodwich-Ledwa , który już w latach 1921–1923 organizował w Działdowie Państwowe Seminarium Nauczycielskie i nową polską Parafię Ewangelicko-Augsburską podległą konsystorzowi w Warszawie. Parafia ta, którą stanowili przede wszystkim „cieszyniacy” przybyli na teren Działdowa, powstała 27 września 1923 roku i była połączona organizacyjnie z parafią w Mławie. Ks. E. Lodwich w 1951 roku zrezygnował ze stanu duchownego. Parafią ewangelicką w Działdowie zaopiekował się już wcześniej, bo w 1949, ks. Eugeniusz Jungto z Nidzicy . Do 1952 roku Działdowo nie należało do Diecezji Mazurskiej, a do Warszawskiej. W 1952 roku do parafii należało 318 wiernych „z całego powiatu”. Na krótko do Nidzicy i także jako administrator Działdowa został skierowany i zamianowany od 1 czerwca 1954 roku ks. Ryszard Małłek . Od 1 października 1954 roku administrację przejął ks. Jerzy Otello z Nidzicy. Ten duchowny odnotował, że do parafii w Działdowie należy 400 wiernych oraz że plebania jest częściowo zajęta. „Do Parafii należą kościoły: Burkat, Lidzbark, Koszelewy, Szczupliny, Uzdowo, Białuty, Dębień, Bryńsk” . W Działdowie mieszkał jeszcze w lutym 1955 roku ks. E. Lodwich . Od kwietnia 1956 roku pomagał ks. J. Otello kandydat teologii Jan Mach . Już w październiku 1957 roku był w Działdowie kolejny kandydat na duchownego, mgr Lucjan Steinhagen , który tu w działdowskim kościele w czerwcu 1959 roku został ordynowany. W listopadzie 1959 roku został skierowany do Działdowa ks. Henryk Sikora i pełnił tu posługę duszpasterską do czerwca 1970 roku. W tym czasie pojawiły się naciski ówczesnych władz komunistycznych, dążących do zamknięcia i przejęcia ewangelickiego kościoła. Kościół w bezpośrednim sąsiedztwie Domu Partii był „solą w oku”. W 1967 roku Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Działdowie zwróciło się z „propozycją przekazania przez parafię na rzecz Skarbu Państwa budynku – obiektu kościelnego będącego własnością parafii ewangelicko-augsburskiej w Działdowie z przeznaczeniem tego obiektu na cele kulturalno-oświatowe. Równocześnie proponujemy przekazanie budynku mieszkalnego i gospodarczego. W zamian za te obiekty Prezydium wybuduje w Działdowie kaplicę i mieszkanie dla administratora parafii w takich rozmiarach, by dostatecznie zabezpieczały potrzeby tamt. parafii” . Z zachowanej korespondencji z lutego 1970 roku wynika, że parafia „zawarła umowę z przedstawicielami Rzymsko-Kat. Parafii w Działdowie do duszpasterstwa specjalnego na korzystanie z kościoła ewangelickiego w Działdowie” .
Od kwietnia 1970 duszpasterzował tej parafii także ks. Henryk Zalewski , który w grudniu tegoż roku ze względu na stan zdrowia przeszedł w stan spoczynku; dalej tu mieszkał do początku lat osiemdziesiątych i pomagał. W tym czasie w Działdowie i okolicy było ok. 120 ewangelików. W 1971 roku administrację parafii ewangelicko-augsburskiej w Działdowie ponownie powierzono ks. Jerzemu Otello , który z przerwami sprawował ją do końca września 1993 roku. Rosnący nacisk oraz trudna sytuacja finansowa parafii doprowadziła ostatecznie do bolesnej i trudnej dla ewangelików działdowskich decyzji – sprzedaży kościoła . Akt notarialny został podpisany 29 grudnia w 1972 roku . Zakupiony przez Prezydium PRN w Działdowie ewangelicki kościół został przekazany na dom kultury, a 11 kwietnia 1982 roku został przez władze komunistyczne przekazany parafii katolickiej, która go wykupiła 31 lipca 1987 roku. Ks. J. Otello w pracy duszpasterskiej w Działdowie pomagał jego syn, najpierw jako student teologii, a od 1974 jako ordynowany wikariusz, który tu też zamieszkał. 21 listopada 1978 roku ks. Ryszard Otello zginął w wypadku samochodowym i ewangelicka parafia w Działdowie została osierocona. W maju 1979 roku do Działdowa został skierowany jako wikariusz ks. Zdzisław Sztwiertnia, który był tu do lipca 1983 roku. Do Działdowa byli następnie kierowani na praktyki kościelne kolejni studenci i absolwenci studiów teologicznych (ze względu na niedobór ordynowanych duchownych). Przez pewien czas w Działdowie mieszkali: Erwin Mikler i katechetka Halina Płoszek. Od lutego 1989 roku w Działdowie jest ks. Waldemar Kurzawa, który od października 1993 objął administrację parafii, a od 10 marca 1996 roku jest jej pierwszym powojennym proboszczem
